Braungart

Braungart kwam na de presentatie van Willem Vermeend, http://www.greentoday.nl/ . Qua energieniveau duurde het een minuutje of 10 voordat ik opnieuw geleveld was. Ik kreeg een beeld voor me van iemand die net snel genoeg fietste om niet om te vallen. Dit werd gecompleteerd door humor die als ijsbreker bedoelt was maar net niet helemaal aankwam. Charmante onhandigheid. Maar de boodschap van de man is zeer optimistisch, realistisch en gaandeweg kwam er swung in de presentatie.

George Bush is geheel tegen de heersende opvattingen in erg goed geweest voor het milieu. Deze man had een overduidelijke boodschap: verwacht van mij helemaal niets.

Er is niets erger dan een overheid die pretendeert te werken aan een beter milieu en duurzaamheid, wat de laatste term ook moge betekenen. Een pretenderende overheid dispowered de maatschappij om uitdagingen zelf aan te pakken. In de VS is dit een duidelijke zaak.

Bush hield woord bij daad, alignment noemen we dat! Over Amerikanen gesproken, Al Gore. Wat een nare man is dat met zijn spookverhalen. Zo zou de grootste daad om de wereld duurzaam te maken en/of global heating te voorkomen het beperken van de groei van de wereldbevolking zijn. Wat voor een boodschap spreek je in essentie eigenlijk uit als je dit zegt. Voor orde van grote. Als we mondiaal dezelfde bevolkingsdichtheid hebben als in Nederland dan zou er sprake zijn van een wereldbevolking van 100 miljard mensen. Nog even wat anders dan de 10 miljard die we schijnen te moeten vrezen.

We maken ongelovelijk inefficient gebruik van de middelen die ons van nature ter beschikking staan. We  moeten stoppen dingen minder slecht te maken om het milieu te sparen als we  de mogelijkheid hebben om dingen te maken die uitgesproken goed zijn. Hij ziet hierin een sterke rol weggelegd voor chemici waar hij ook een van is. We begrijpen nog weinig van chemie. De levenscycli van producten moeten aansluiten bij natuurlijke cycli van de aarde, http://www.cradletocradle.nl/ . Overvraag me er niet op maar het snijdt hout, zie als real life case http://www.desso.nl/ . Desso is het bewijs dat goede producten leiden tot concurrentievoordeel en een meer dan gezonde en stijgende brutomarge. We moeten niet consuminderen maar juist nog meer consumeren. Als we producten consumeren die uitgesproken goed zijn dan verbeter je de wereld.

We moeten stoppen een soort moreel schuldgevoel te hebben tov de aarde. Het helpt niet en slaat ook nergens op. De aarde is ook niet altijd even aardig geweest voor de mens, ze heeft ze verschillende pogingen ondernomen om ons uit het straatbeeld te elimineren. We hebben niet voor niets overleefd, we came to stay.

Het fixeren op het beperken van uitstoot is eveneens een heilloze weg. De mens met zijn gedrag stoot nu eenmaal uit, even if you shoot yourself right now.  Je kan ook beter de lift nemen dat de trap. Met traplopen verbrandt je meer energie en dit compenseer je dan weer met vlees waarvan de productie leidt tot meer uitstoot dan het gebruik van de lift. Dan te bedenken dat wij juiste onze elevator pitch hebben omgedoopd tot stairway pitch.

Ik ben ervan overtuigd dat optimisten de wereld gaan verbeteren, niet de pessimisten. Weg met de alles wordt-minder-mannen van Joe Speedboot.

Alweer geinspireerd

Ik ben de laatste tijd nogal eens geinspireerd. Afgelopen week woonde ik 2 twee prachtige presentaties bij tijdens http://www.greentoday.nl/ , van Willem Vermeend en Michael Braungart (Cradle to Cradle).

Willem Vermeend heeft een prachtige presentatiestijl, nonchelant, relativerend en inspirerend. Het thema was duurzaamheid maar de de presentatie had vooral het karakter van een college macro economie en public finance.

Je moet niet wil regeren als er in Nederland minder dan 2% economische groei is. Je moet dan constant bezuinigen terwijl de overheid dit eigenlijk niet kan. De kosten zijn grotendeels salarissen en die bouw je niet zomaar af. Kommer en kwel dus. Is de groei meer dan 2% dan stroomt de schatkist letterlijk vol, het geld komt uit alle hoeken en gaten.

Nederland is in zijn visie het rijkste land van de wereld, bezittingen minus schulden. Geen land op de wereld heeft meer Marshal hulp gehad dan wij. Dit kwam omdat de Amerikaanse Ambassadeur op huisvisite ging bij het meeste armetierige huisje in Nederland. Dit raakt hem en hij schreef zijn Chief in de VS. We hebben het niet verpatst.

Mondiaal financieel gezien heeft Nederland een chagarijnig imago. We zijn gieriger dan de Schotten, er is financieel geen lol te beleven, we zijn doodsaai, maar zeer kredietwaardig. We betalen gewoon altijd onze schulden op tijd af, bij een Italiaan moet je dat nog even afwachten. Dit legt ons geen windeieren, we beschikken tegen ongelovelijke lage tarieven over grote hoeveelheden geld. Alleen de Duitsers doen het nog 2 tiende procenten beter. Zo verdienen we vermogens aan het Europese reddingsplan voor Griekenland, Ierland en de nationalisatie van de Fortis en ABN AMRO bank. We lenen voor 2% en krijgen er 6% procent voor terug. Tot zover onze sociaal voelendheid. Ik ben blij dat ik in dit chagarijnige land woon.

Dan nog even wat wereldser. De economische knallers zijn: Brazilie, Rustland, India en China. Die groeien voorlopig tegen de klippen op. Waar wij praten over duurzaamheid en horizonvervuiling schakelen deze landen in een relatief record tempo over op wind- en zonneenergie. Milieu is niet het motief maar economische strategie. Het is niet verantwoord om afhankelijk te zijn van fosiele brandstoffen waarvan het einde van de voorraden inzicht is en de prijs heftig fluctueert. Het pleit van Willem Vermeend: zie duurzaamheid vooral in economisch perspectief. Ik ben dit met hem eens. Economische krachten zijn 1000 krachtiger dan welk beleid dan ook.Als de economie er voordeel in ziet dan gaat het gebeuren.

De financiele crisis zoals wij die net meegemaakt hebben heeft zich 10 jaar geleden al in Japan afgespeeld. Dit heeft het land economisch gezien 10 jaar lang zwaar in de mangel gehad en nu eigenlijk nog steeds. De Japanse president voorzag niet dan het omvallen van een bank, toevallig wel de grootste van de wereld, een domino effect ging hebben op zijn andere 725 banken. De ambtenaar die er melding van wilde maken moest met een verwijtende blik zijn kamer verlaten. De VS maakte desondanks dezelfde fout door Lehman te laten vallen. Hierdoor zijn er duizenden miljarden aan waarde verdampt. Had zo erg niet gehoeven.

China is aan het eind van dit jaar de tweede economie van de wereld ten koste van Japan. Nog circa 15 jaar en ze zijn nummer 1. Wat je ook van de VS kan zeggen zij genereren thans nog 40% van het mondiale BNP. Mocht de  EU geheel tegen de volksaard in ooit besluiten echt te gaan samenwerken dan zijn wij voor eens voor altijd de grootste economie. Hoe zo China een grootmacht?

Passie, toewijding, principes, specialisatie en vasthoudendheid

Recent had ik de bijzondere eer om een gloedvolle presentatie van een van 's lands topadvocaten bij te wonen. Het is het soort topadvocaat waar je er meestal geen twee van hebt. De beste man maakte diepe indruk op mij door de felheid waarmee hij verbaal en fysiek presenteerde (passie).

Duidelijk is dat de strafpleiters niet altijd op publieke sympathie kunnen rekenen. Een enkeling steekt dit ook niet onder stoelen en banken en voegt hier woord bij daad. Maar ook als het niet in daden wordt vertaald is het nogal wat als je alles wat je in huis hebt geeft (toewijding) voor iemand die maatschappelijk veracht wordt, nog los van je persoonlijke gevoelens over de daad en de persoon in kwestie. 

Zonder aanzien des persoons, vermogend of niet vermogend, en zijn daad wordt een verdachte bijgestaan als deze contact opneemt met de strafpleiter (principes) maar dan wel alleen als het om strafzaken gaat (specialisatie). De man weet dat hij zijn levenlang dit blijft doen (vasthoudendheid).

Governance en alignment

Organisaties zie ik als een verzameling mensen met gemeenschappelijke doelen. Het laten performen van organisaties zorgt van tijd tot tijd voor hoofdbrekers. Zeker wanneer de markt verstek laat gaan. In het Fries is hiervoor een mooi spreekwoord: foar de wyn is elts in hurdfytser > met de wind in de rug zijn we allemaal wielrenners. Het verschil wordt gemaakt als je tegen de wind in moet fietsen, dan wordt de intrinsieke kracht van een organisatie zichtbaar.

Het gedrag van een organisatie zie ik als een reflex van de optelsom van het gedrag van de mensen die er werken. De mens is een uitdaging opzichzelf en voorzichzelf. Waar de ene mens de andere mens niet snapt, snapt de mens zich zelf soms ook niet helemaal. Een en ander wordt gecompliceerd doordat we geen uniforme betekenis hebben bij de woorden die we gebruiken. Het is geen onwil, we snappen elkaar niet en zijn ons er doorgaans onvoldoende bewust van, met aannames vullen we de (of elkaars) werkelijkheid in. De premiere van deze werkelijkheden wordt vertoond als het om concreet resultaat gaat.

Ik veronderstel dat taal naast sensitiviteit in onze evolutionaire ontwikkeling relatief laat zijn intrede heeft gedaan, we konden denk ik eerder behoorlijk rechtop lopen dan dat er sprake was van welbespraaktheid. Praten lukt nu best redelijk, elkaar op basis hiervan begrijpen is nog geen sinecure. Hieraan ontlenen vakgebieden als governance en alignment hun bestaansrecht.

We zien onszelf graag als rationele berekende wezens. Een machine waar je olie, brandstof en te verwerken grondstof in stopt met een start/stop en tempoknop. Er is een grote gelijkenis als je er met voldoende abstractie naar kijkt. Hoe wel we steeds beter weten zijn de meeste managementfilosofien hier nog op gebaseerd of beter gezegd vooral de dagelijkse managementpraktijk, de filosofien lopen vooruit op betere tijden.

Mijn betoog is dat de mens met zijn rationaliteit en vooral non-rationaliteit volstrekt als uitgangspunt genomen moet worden in alles wat een organisatie onderneemt om succesvol te worden en te blijven. Een organisatie is in wezen niet meer dan een verzameling mensen, alle andere invalshoeken van een organisatie zijn er om de mens in zijn georganiseerde verband zodanig te richten dat dit tot onderscheidend vermogen leidt. Dit lijkt een opendeur.

Organisaties investeren m.i. miljoenen in kansloze rationalisatieslagen omdat de mens niet als uitgangspunt wordt genomen. Je wil liever niet denken aan het aantal bomen dat dagelijks geveld wordt voor rationele proza die nooit gaat leiden tot meer succes, denk aan eindeloze procesbeschrijvingen en architecturen. Rationalisatie moet zeker doorgang vinden maar alleen tot op het niveau dat het helpt om de brug te slaan tussen en richting te geven aan de mensen die het resultaat moeten neerzetten en alleen daarom. Daarna stopt de ROI.

Binnen het vakgebied van organisatieadvies hebben governance en alignment mijn bijzondere belangstelling. Ik wil bijdragen aan het succes van organisaties door beter en vooral op essentiele aspecten te sturen.

Governance en alignment kan je m.i. niet los van elkaar zien. Hoe kan je sturing effect sorteren als de onderdelen van een systeem niet meebewegen, denk aan een zeilboot? Wat gebeurt er met de definitie van sturing als effect daar geen onderdeel vanuit maakt, the ability to execute?

De onderdelen van het systeem "organisatie" zijn de mensen. Alles wat je verder in een organisatie tegenkomt is op zijn best gereedschap voor mensen. Het vakgebied gaat vooral over hoe je met houding en gedrag een collectief van een bepaalde omvang coherent in een bepaalde richting laat bewegen om een doel te bereiken. Het gaat om inspireren en meer feitelijk het overbrengen, delen en expliciteren van gedachten. Hoe meer Jip en Janneke hoe beter het is.

Een sturingsmodel is niet meer dan een Jip en Janneke-plaatje voor grote mensen. Het doel is een gedeeld begrip, alles wat het meer is neigt snel tot ballast en kan schadelijk zijn omdat het juist ondermijnend is voor het fragiele begrip tussen mensen.

Persoonlijke visie op duurzaamheid

Wat mij duidelijk wordt is dat duurzaamheid een ontzettend containerbegrip is. Je kan er weken en maanden mee vullen om het te duiden, zonder dat de wereld hier beter van wordt.

Recent nam ik deel aan het Future Leaders Event waar het centrale thema het verduurzamen van de Nederlandse Samenleving centraal stond, http://www.futureleadersevent.nl/. Dit heeft mij geinspireerd om tot een persoonlijke visie op duurzaamheid te komen.

Persoonlijke visie op duurzaamheid en mijn commitment:Er zijn 2 relevante onvergelijkbare imposante grootheden die je niet los van elkaar kan zien als het gaat over duurzaamheid: de wereld als de grootste grootheid en dan niet onbelangrijk de mens. Willen we verduurzamen dan moet de mens veranderen. De mens heeft de wereld nodig, de wereld de mens niet. Daarnaast moet je mensen ten opzichte van elkaar zien. Waar de mens een negatieve claim legt op de wereld gebeurt dit ook met mensen ten opzichte van elkaar. Het verduurzamen van de wereld is niet zo zeer een discussie van duurzame technologie of mogelijkheden. Ik denk dat alles wat er nodig is om in balans met de aarde te leven voor handen is of relatief snel en eenvoudig voor handen komt. Het enige wat we nodig hebben is het potentieel van de mens.

Het potentieel is nodig om technogische doorbraken te maken en deze vooral in het dagelijkse leven door te voeren om een houdbare welvaart te realiseren, doorvoeren is vele malen uitdagender dan het bedenken.

Het potentieel is nodig om de mens weer in balans te brengen, met zichzelf en de rest van de wereldbevolking.

Het industriele denken heeft ons economisch groot gemaakt maar heeft het welbevinden van de gemiddelde mens in zeker opzicht geen goed gedaan. De machinelogica is de maatstaf geweest voor de ontwikkeling van de mens en de basis voor onze managementfilosofien. De misfit tussen "wat werkt bij een machine" en "wat goed is voor een mens" is de rem op het menselijk potentieel. De belangrijkste opdracht om in alle opzichten te verduurzamen is dat de mens zijn potentieel gaat vinden en benutten.

De mens moet veranderen maar ik ook. Het gaat niet om voorgeschreven moralisme "zo moet het". Iedereen snapt de essentie van duurzaamheid (ook al praten we er ingewikkeld over), iedereen heeft potentieel of latent potentieel om hier aan bij te dragen. Iedereen kan op zijn eigen wijze bijdragen.

Mijn bijdrage is dat ik mij commiteer aan het beinvloeden van andere mensen om op hun eigen wijze bij te dragen. De kern van mijn visie is dat verduurzamen gaat om het veranderen van de mens. Het veranderen van mensen vraagt om inspiratie en sturing. Verduurzamen gaat om anders sturen. Ik denk dat organisaties in brede zin een cruciale inspirerende en sturende functie hebben als het gaat om maatschappelijke verandering, de meeste mensen werken binnen een organisatie. Mijn bijdrage is dat ik mij commitmeer om organisaties te helpen anders te sturen. De mens heeft eigenlijk maar een ding nodig om zijn potentieel te ontwikkelen en dat is vertrouwen en support. Het potentieel van mensen is het potentieel van organisaties. Hoewel dit een open deur lijkt is juist hier een wereld te winnen.

Waarvan akte!

Kwetsbaarheid van kracht

Alles is relatief. Toch zie ik soms bedrijven (multinationals of anderszijds iconen) waarbij ik de associatie van onoverwinnelijkheid heb. Bij banken is mijn beeld hierin al wat bijgesteld. Maar hoe denkbaar is het dat Shell over de kop gaat? Realistisch gezien net zo ondenkbaar als 2 maanden geleden BP.

Ik denk, bij wijze van eufenisme, dat de mensen die op welke wijze dan ook belang hebben bij het floreren van deze organisatie op zijn minst gefronst kijken als ze nadenken over de impact van wat er nu gebeurt. Los van de alles overtreffende mega milieu ramp is het teloorgaan van een organisatie net zo goed een tragedie. Moraliseren is ook niet gepast want de olie die daar normaal gesproken via het boorplatform de grond uit komt gaat rechtstreeks naar onze benzinepompen. Wij rijden ermee.

Ik ben er nog niet van overtuigd dat BP kopje onder gaat (dit lost ook geen probleem op) maar de kans is op zijn minst meer dan denkbeeldig. De recente gebeurtenissen maken mij duidelijk dat een organisatie net zo krachtig is als zwak. Meer genuanceerd: de kracht van een organisatie is kwetsbaar. Vandaag onoverwinnelijk en morgen potentieel aan het infuus. De les die ik daar uit haal op organisatie en ook persoonlijk niveau is, dat de kracht van iets nooit een vanzelfsprekendheid is. Dit inzicht vraagt niet om onzekerheid maar om het tegenovergestelde van onverschilligheid, alertheid. Koester de kracht!

Exponent van deze tijd

Afgelopen week was ik deelgenoot van een mooie exponent van deze tijd. Via een actieve linkedin discussie over succes- en faalfactoren van projecten kwam een groep van circa 20 mensen bij elkaar. Ze kenden elkaar niet maar delen de passie voor een onderwerp.

The place to be was een achterzaaltje van cafe The Brigde. En of je nu wil of niet de sfeer van de ruimte zet aan tot ontspanning. Thee en koffie komen daar zoals dat hoort nog gewoon uit Bavilor kannen, niet dat storende sissende geluid van een Italiaanse stoompijp en meedogenloze en hartverscheurende gemaal van koffiebonen.

Het contrast tussen de wijze waarop de mensen samen komen en de zaal waarin de discussie wordt gevoerd vind ik boeiend. Het sociale verband komt tot stand door een moeilijk definieerbaar medium als linkedin terwijl op basis van een blik in de zaal, afgezien van wat modische elementen, het net zo goed eind jaren zeventig had kunnen plaatsvinden. Vermoedelijk zou zelfs de discussie met andere woorden over dezelfde onderliggende problematiek zijn gegaan (effectief en ineffectief gedrag op kritische incidentmomenten). Je zou alleen de sigarettenkokers en de blauwe nevel missen.