30 jan 2011

De sluwe, de slimme, de optimist en de pessimist

Economie is eenvoudig en complex tegelijk. Eenvoudig in zijn essentie. Complex door de samenhang, de veelheid aan beinvloedende factoren en belangen. Daarbij komt de invloed van media, het filter op de werkelijkheid voor de massa. Het vereenvoudigde beeld van de werkelijk bepaalt het sentiment, het sentiment bepaald het gedrag.

Het nationaal inkomen per inwoner van Japan is de afgelopen jaren minder gegroeid dan de landen uit haar peergroup, slecht nieuws. Negatief sentiment. Het inkomen per werkende Japanner is juist weer sterker gegroeid dan de landen uit de peergroup, innovatiekracht. Goed nieuws. Positief sentiment? Japan heeft demografische pech.  Statistiek is een strategisch instrument. Wat laat je zien en wat zie je dan? En wat doet dat met je?

De welvaart wordt op dit moment herverdeeld. De economien aan de plus en minzijde van het spectrum halen alles uit de kast om het tij te versterken of te keren. De een zet de geldpers aan en de ander houdt zijn valuta laag. De VS smeekt om inflatie om uit de schulden te komen, China bestrijdt het om onrust onder het volk te voorkomen. Beide trekken aan de weerszijden aan het zelfde touw.
Fascinerend is de Europese schuldencrisis. Waarom krijgen Belgie en Italie zoveel minder media aandacht dan Griekenland, Portugal, Ierland en Spanje?

Hier zijn de economische wetten m.i. eenvoudig. Volgens mij gaat het om paar dingen. Van wie heb je je geld geleend en waarvoor (onderpand), van je buren of van je familie en beschik je over voldoende verdienpotentieel om je schulden terug te betalen. Ben je fit, symphatiek en ben je niet oliedom dan is de kans reeel dat je in je eigen toekomstige inkomen kan voorzien.

Die Italianen hebben hun nationale schuld uitstaan bij hun inwoners (familie) en Griekenland heeft de nationale schuld uit staan bij de buren (het buitenland). Problemen binnen de familie, blijven binnen de familie. Problemen met de buren liggen op straat.
Het verdienpotentieel van de Italianen is aanzienlijk. Alles wat mooi is maken zij: auto's, voeding, mode, interieur en machinerie. Als ze de maffia de deur wijzen is het een van de krachtigste en gevarieerde economien van de wereld. Van de Grieken ken ik eigenlijk alleen maar Feta en Sambuca. De Spanjolen hebben een relatief lage staatsschuld maar hoge particuliere financieringen en een laag ingeschat verdienpotentieel, een oplopende werkeloosheid van 20%.

De Grieken hebben hun schuld te koop. Dat fenomeen is natuurlijk helemaal niet nieuw maar toch wel bijzonder als je er wat langer over na denkt. De een heeft een vordering op de ander. Omdat het niet waarschijnlijk is dat de volle mep wordt terugbetaald maar na sanering wel een deel verkoop je de vordering met korting aan een ander. De nieuwkoper maakt dan de inschatting dat de korting voldoende is om het deel wat niet terug wordt betaald winstgevend te compenseren. Degene die vordering verkoopt denkt ook beter uit te zijn door de schuld met korting te verkopen. De sluwe, de slimme, de optimist en de pessimist vinden elkaar.