22 nov 2010

Governance en alignment

Organisaties zie ik als een verzameling mensen met gemeenschappelijke doelen. Het laten performen van organisaties zorgt van tijd tot tijd voor hoofdbrekers. Zeker wanneer de markt verstek laat gaan. In het Fries is hiervoor een mooi spreekwoord: foar de wyn is elts in hurdfytser > met de wind in de rug zijn we allemaal wielrenners. Het verschil wordt gemaakt als je tegen de wind in moet fietsen, dan wordt de intrinsieke kracht van een organisatie zichtbaar.

Het gedrag van een organisatie zie ik als een reflex van de optelsom van het gedrag van de mensen die er werken. De mens is een uitdaging opzichzelf en voorzichzelf. Waar de ene mens de andere mens niet snapt, snapt de mens zich zelf soms ook niet helemaal. Een en ander wordt gecompliceerd doordat we geen uniforme betekenis hebben bij de woorden die we gebruiken. Het is geen onwil, we snappen elkaar niet en zijn ons er doorgaans onvoldoende bewust van, met aannames vullen we de (of elkaars) werkelijkheid in. De premiere van deze werkelijkheden wordt vertoond als het om concreet resultaat gaat.

Ik veronderstel dat taal naast sensitiviteit in onze evolutionaire ontwikkeling relatief laat zijn intrede heeft gedaan, we konden denk ik eerder behoorlijk rechtop lopen dan dat er sprake was van welbespraaktheid. Praten lukt nu best redelijk, elkaar op basis hiervan begrijpen is nog geen sinecure. Hieraan ontlenen vakgebieden als governance en alignment hun bestaansrecht.

We zien onszelf graag als rationele berekende wezens. Een machine waar je olie, brandstof en te verwerken grondstof in stopt met een start/stop en tempoknop. Er is een grote gelijkenis als je er met voldoende abstractie naar kijkt. Hoe wel we steeds beter weten zijn de meeste managementfilosofien hier nog op gebaseerd of beter gezegd vooral de dagelijkse managementpraktijk, de filosofien lopen vooruit op betere tijden.

Mijn betoog is dat de mens met zijn rationaliteit en vooral non-rationaliteit volstrekt als uitgangspunt genomen moet worden in alles wat een organisatie onderneemt om succesvol te worden en te blijven. Een organisatie is in wezen niet meer dan een verzameling mensen, alle andere invalshoeken van een organisatie zijn er om de mens in zijn georganiseerde verband zodanig te richten dat dit tot onderscheidend vermogen leidt. Dit lijkt een opendeur.

Organisaties investeren m.i. miljoenen in kansloze rationalisatieslagen omdat de mens niet als uitgangspunt wordt genomen. Je wil liever niet denken aan het aantal bomen dat dagelijks geveld wordt voor rationele proza die nooit gaat leiden tot meer succes, denk aan eindeloze procesbeschrijvingen en architecturen. Rationalisatie moet zeker doorgang vinden maar alleen tot op het niveau dat het helpt om de brug te slaan tussen en richting te geven aan de mensen die het resultaat moeten neerzetten en alleen daarom. Daarna stopt de ROI.

Binnen het vakgebied van organisatieadvies hebben governance en alignment mijn bijzondere belangstelling. Ik wil bijdragen aan het succes van organisaties door beter en vooral op essentiele aspecten te sturen.

Governance en alignment kan je m.i. niet los van elkaar zien. Hoe kan je sturing effect sorteren als de onderdelen van een systeem niet meebewegen, denk aan een zeilboot? Wat gebeurt er met de definitie van sturing als effect daar geen onderdeel vanuit maakt, the ability to execute?

De onderdelen van het systeem "organisatie" zijn de mensen. Alles wat je verder in een organisatie tegenkomt is op zijn best gereedschap voor mensen. Het vakgebied gaat vooral over hoe je met houding en gedrag een collectief van een bepaalde omvang coherent in een bepaalde richting laat bewegen om een doel te bereiken. Het gaat om inspireren en meer feitelijk het overbrengen, delen en expliciteren van gedachten. Hoe meer Jip en Janneke hoe beter het is.

Een sturingsmodel is niet meer dan een Jip en Janneke-plaatje voor grote mensen. Het doel is een gedeeld begrip, alles wat het meer is neigt snel tot ballast en kan schadelijk zijn omdat het juist ondermijnend is voor het fragiele begrip tussen mensen.

11 nov 2010

Persoonlijke visie op duurzaamheid

Wat mij duidelijk wordt is dat duurzaamheid een ontzettend containerbegrip is. Je kan er weken en maanden mee vullen om het te duiden, zonder dat de wereld hier beter van wordt.

Recent nam ik deel aan het Future Leaders Event waar het centrale thema het verduurzamen van de Nederlandse Samenleving centraal stond, http://www.futureleadersevent.nl/. Dit heeft mij geinspireerd om tot een persoonlijke visie op duurzaamheid te komen.

Persoonlijke visie op duurzaamheid en mijn commitment:Er zijn 2 relevante onvergelijkbare imposante grootheden die je niet los van elkaar kan zien als het gaat over duurzaamheid: de wereld als de grootste grootheid en dan niet onbelangrijk de mens. Willen we verduurzamen dan moet de mens veranderen. De mens heeft de wereld nodig, de wereld de mens niet. Daarnaast moet je mensen ten opzichte van elkaar zien. Waar de mens een negatieve claim legt op de wereld gebeurt dit ook met mensen ten opzichte van elkaar. Het verduurzamen van de wereld is niet zo zeer een discussie van duurzame technologie of mogelijkheden. Ik denk dat alles wat er nodig is om in balans met de aarde te leven voor handen is of relatief snel en eenvoudig voor handen komt. Het enige wat we nodig hebben is het potentieel van de mens.

Het potentieel is nodig om technogische doorbraken te maken en deze vooral in het dagelijkse leven door te voeren om een houdbare welvaart te realiseren, doorvoeren is vele malen uitdagender dan het bedenken.

Het potentieel is nodig om de mens weer in balans te brengen, met zichzelf en de rest van de wereldbevolking.

Het industriele denken heeft ons economisch groot gemaakt maar heeft het welbevinden van de gemiddelde mens in zeker opzicht geen goed gedaan. De machinelogica is de maatstaf geweest voor de ontwikkeling van de mens en de basis voor onze managementfilosofien. De misfit tussen "wat werkt bij een machine" en "wat goed is voor een mens" is de rem op het menselijk potentieel. De belangrijkste opdracht om in alle opzichten te verduurzamen is dat de mens zijn potentieel gaat vinden en benutten.

De mens moet veranderen maar ik ook. Het gaat niet om voorgeschreven moralisme "zo moet het". Iedereen snapt de essentie van duurzaamheid (ook al praten we er ingewikkeld over), iedereen heeft potentieel of latent potentieel om hier aan bij te dragen. Iedereen kan op zijn eigen wijze bijdragen.

Mijn bijdrage is dat ik mij commiteer aan het beinvloeden van andere mensen om op hun eigen wijze bij te dragen. De kern van mijn visie is dat verduurzamen gaat om het veranderen van de mens. Het veranderen van mensen vraagt om inspiratie en sturing. Verduurzamen gaat om anders sturen. Ik denk dat organisaties in brede zin een cruciale inspirerende en sturende functie hebben als het gaat om maatschappelijke verandering, de meeste mensen werken binnen een organisatie. Mijn bijdrage is dat ik mij commitmeer om organisaties te helpen anders te sturen. De mens heeft eigenlijk maar een ding nodig om zijn potentieel te ontwikkelen en dat is vertrouwen en support. Het potentieel van mensen is het potentieel van organisaties. Hoewel dit een open deur lijkt is juist hier een wereld te winnen.

Waarvan akte!